Aşk ve Retorik

Aşk ve Retorik

Cennet

 Yorumlar

Daha evvelki bölüm de " Önce söz vardı" demiştik; burada da Venus gezegenine geldiğimiz de gezegenin tarihsel olarak iki simgesi olduğunu görüyoruz; biri aşk biri de retorik.

Retorik güzel konuşma  karşısındakini sözle ve yazıyla ikna edebilme sanatı  anlamına geliyor.

Bu hikayeleri bir araya getirirken, Dante' nin amacı da okuyucuyu çeşitli konular üzerinde düşündürmek.

Afrodit

Venüs  aynı zamanda da mitolojide Aşk Tanrıçasının adı; Aeneas ın annesi Venus' u Virgil' in eseri Aeneid de görmüştük.

Siyasetle aşk arasında da bir bağlantı var; mitolojide." Ihtirasta" birleşiyorlar; aşk sebebiyle de insanların haddi aşması; kuralları yıkması görülebiliyor. Bunun örnekleri Francesca ve Paolo nun aşkının anlatıldığı Inferno 5 de verilmişti. Francesca ve Paolo bir yasak aşk yaşadılar bunun neticesinde öldürüldüler. Dido Aeneas tarafından terkedilmeyi kaldıramadı intihar etti.

Bu kantonun başında da buna işaret ediliyor ;mitolojide insanların aşk yüzünden yaptıkları deliliklerin 'Venüs' ün etkisiyle' olduğuna inandıkları söyleniyor.

Siyaset konusunda da doymak bilmez ihtiras," Justinyen" kantosunda anlatıldı; kadınlara tecavüz edilmesiyle ilgili örnekler verildi; haddi aşma konusuna dikkat çekildi. Bana göre en mükemmel yazılmış bölümlerden biriydiç Bir kişi konuşuyordu (Jüstinyen) ama arkada iki ses vardı: Biri Virgil' in sesi; İmparatorluğun ihtişamını anlatıyor; ikincisi Saint Augustine' in İmparatorluklara olan eleştirisi. 

( "City of God"  eserinde yazmış olduğu gibi imparatorluğun yakma yıkma yoketme öldürme insanları korkutarak topraklarını ele geçirme insanları köle yapma;kadınlara  tecavüz, çocukları yetim bırakma, gibi her türlü suçun işlenmesine olanak veren bir devlet biçimi olması; devletin insanların ahlaklı bir vatandaş olarak yaşamasına olanak sağlaması gerektiği konusu)

Justinyen kantosunun en sonunda  Romeo da Villenova  orneğini verdi; ihtiraslı imparatorlardan sonra, " bir kralın hizmetine girdiği o devleti ve o kralı zenginleştirdiği halde görevi bitince gene geldiği gibi fakir oradan ayrılan birini" .

Bu aynı zamanda daha sonraki kantolarda anlatılacak olan  Saint Francis' de göreceğimiz  Hrıstiyanlıkta ki "bütün dünya malını reddeden anlayısı" da anlatıyor.

Romeo ayni zaman da Dante gibi kıymeti bilinmeyen şehrinden ayrılmak ve başkalarının yardımıyla yaşamak zorunda kalan,  prensip sahibi bir "bilgeyi" de anlatıyordu.

Romeo da buradadır

Bu incinin içinde ışıldar

Dünyada yaptığı güzel işler hakkıyla takdir edilmedi;

Şanssızdı.

Provinçal' lar ona bunu yaptılar ama  son gülen Romeo oldu.

Başkasının kazancını kendisi için kayıp gören,

Kötü yolda ilerlemektedir.

Kont Raymond' un kızlarının hepsini krallarla evlendirdi,

Ama hep mütevazi oldu.

Hayatı boyunca pilgrim (yolcu) oldu

Onun başarısını kıskandılar.

Hazineyi  10 a, 12 oranında zenginleştirdiği halde,

ondan  hesap sordular..

Yaşlı iki büklüm bıraktı gitti…

Keşke gönlünde olanı bilebilselerdi;

Derviş gibi kapı kapı dilendi

Venüs gezegeninde Carlo Martello' yu gördük (Charles Martel) ömrü kısa olan bir kral vaktiyle Floransa' ya gelmiş Dante' yle de tanışmış; eğer ömrü vefa etseymiş, Dante' yi de himayesine alacakmış. Dante onu burada "iyi bir kral" örneği olarak hatırladı. Ölümünden sonra, kısa bir süre oğlu tahta geçiyor, ondan sonra da kardeşi Rudolf krallığı ele geçiriyor ve "kötü acımasız bir kral" oluyor.

9. bölümde Carlo’ nun eşi Clemence’ a hitap etti. Rudolf’ un da sonunun iyi olmayacağını söyledi.

Sonra aşk konusuna sıra geldi; Cunizza’ yı gördük. Gene "kötü bir yöneticinin" kız kardeşi, ailenin evlendirdiği adamla durmayıp sevdiğine kaçmış; sonra  o da Floransa da fakır bır hayat yaşayıp ölmüş. Dante’ nin arkadaşı Sordello nun sevgilisi; onun için şiirler yazılmış.

(Niye Francesca' yı  "Cehenneme" koydu Cunizza'yi "Cennet'e" koydu; bilemiyoruz, kendi tercihi:))

Cunizza dünyada yaşadığı hayattan da Cennet' te bulunduğu mevkiden de memnun olduğunu anlattı.

Piccarda' nin söylediği meşhur dizeler gibi o da,

"In his will our peace

Tanrının yazmış olduğu kader bizim mutluluğumuzdur

 daha fazlasını istemeyiz" demiş oldu.

Sonra Rahab' ı örnek verdi. Inanıp Yusa peygamberın Erıha' yı almasına yardım etmesınden dolayı Cennet te yer almıs olan bir hayat kadını. Şehrin surlarında evi ne gerçek anlamda içerde, ne de dışarıda olan biriydi. Dışlanmıştı yaşadığı hayat nedeniyle ama iman ederek Cennet' te yerini aldı.

Peace and War

Kantonun sonunda gene Floransa' ya fırsattan istifade bir gol atıyor. "Savaş Tanrısı Mars’ ın kurduğu bir şehir, onun için iç çekişmeler kavgalar hiç bitmedi" diyor.

Oradan kliseye sözü getiriyor ve kendi asli görevini yapmak yerine enerjisini kliseyi ve kendilerini zengin etmeye çalışarak, harcıyan papazları eleştiriyor.

Bundan sonraki bölümlerde de Güneş' te çeşitli "Hrıstıyanlık doktrinlerini" inceleyecek...