Girin, ama dikkat edin sakın geriye bakmayın

Araf 
Kanto 9


Doğu balkonunda,

Tithonus' un cariyesi göründü.

Aşığının kollarından yeni sıyrılmıştı;

Selena mitolojide Ay Tanricasi

Gözlerinin önüne yıldızlar

tüm ihtişamlarıyla parlıyorlardı.

Kuyruğunu kaldırmış  korkunç

bir akrep şeklinde yıldızlar pırıl pırıl serilmişlerdi.

Gecenin ilerleyen saatleriydi

Sabahın gelişini müjdeleyen ilk ışıklar

Kanatlanıp gelmekteydi.

Hazreti Adem' in soyundan gelen ben,

Üzerime bir yorgunluk çökünce,

Diğerlerinin arasında çimenlere uzanıp uyuyakalmıştım.

Minik kırlangıç, hüzünlü sesiyle ötmeye başlamıştı,

Kimbilir belki de eskileri hatırlıyordu.

Baş bedene itaat etmeyi bıraktığında,

Gündüzün zincirlerinden kurtulduğunda,

Göz daha farklı görür geleceği;

Rüyamda üzerimde süzülen bir kartal gördüm,

Kanatların açmış her an dalış yapmaya hazırdı,

Hareketsiz, gökyüzünde süzülüyordu.

Tarihte Ganymede'nin,

 arkadaşlarının yanından kartal tarafından kaçırılıp,

En yüksek makama çıkarılışı geldi aklıma.

“Belki buradan avlanıyor” dedim kendi kendime;

“Belki buradan bakıyor da, başka yerden avı kapıyor”

Tam o anda; yıldırım gibi indi.

Beni kaptığı gibi, alevlere, atmosferin üzerine çıkardı.

Sanki ikimiz de sıcak alevin içinde kalmıştık,

Yanıyorduk.

Uyandım, nerede olduğumun farkında değildim;

Sisler içindeydim.

Aşil ‘de kaçırıldığında, böyle uyanmış olmalı.

Gözlerini oğuşturup, nerede olduğunu anlamaya çalışırken;

Bir orada, bir burada…

Thelis onun güvenliğini sağlamak için,

Çocukluk Uykusunda,

Adalara kaçırdığında;

Tam da böyle hissetmiş olmalı.

Yattığım yerden doğruldum,

Korku içerisindeydim;

Yüzüm sarardı kanım çekildi.

İşte yanımda; ‘benim rehberim’,

‘Tek dayanağım’ oturmaktaydı,

Yalnız...

Sabah olmuştu,

Denize dönmüş bakıyorduk,

Çiçekli vadi geride kalmıştı.

“Korkma” dedi bana;

“Bundan sonra ‘mutlu yolumuza’ devam edeceğiz.

Hiç kendini tutma,

Bütün kuvvetini topla;

Şimdi artık gerçek Araf’tayiz

Surları görüyor musun, Araf ‘ın etrafını çeviriyor?

Bir de kayaların arasında dar bir geçit var,

“Altın Kapı” oradadır.

Şafak sökmeden önce,

Ruhun hala uykuda hapsolmuşken;

O çiçekli vadide yatarken,

Bir hanım geldi;

“Ben Lucia” dedi;

‘Ben bu uyuyan adamı alıp yukarı çıkaryım,

 gitmek istediği yere’ dedi

Sordello ve diğerleri vadide kaldı;

Azize Lucia eğildi, seni kucakladı,

Gün aydınlanırken, yol aldı

Ben peşi sıra geldim.

Tatlı yokuşu çıktık.

Burada seni yere bıraktı;

Güzel gözlerinin bir bakışıyla

Kapıyı işaret etti bana;

Sonra kayboldu;

 senin uykunda açıldı o gittiği sırada”

Kuşkuları dağılıp da güveni yerine gelen birisi gibi bir anda rahatladım

İşin doğrusunu yavaş yavaş anlamaya başlamıştım.

Yüzümün güldüğünü farkeden rehberim, kalktı

Tepeyi tırmanmaya başladı,

Ben de arkasından fırladım.

Okuyucu:

Ne kadar zor bir bölüme geldik;

Burayı anlatmak için çok sanat göstermek gerekir;

Kayaların arasındaki geçite gelmiştik,

Geçite üç basamakla

çıkılan  bir büyük kapı yapılmıştı.

Her basamak ayrı bir renkti;

Önünde hiç bir şey söylemeyen ve kıpırdamadan duran bir bekçi vardı

Korkarak gözlerimi kaldırdım ona doğru baktım.

En üst basamağın üzerinde oturmaktaydı;

Yüzü çok parlaktı.

Ne zaman bakmaya çalışsam, gözlerimi çevirmek zorunda kalıyordum.

“Ne işiniz var burada?

Rehberiniz nerede?

Durduğunuz yerden cevap verin!”  dedi.

Üstadım cevap verdi:

“Bir süre önce Cennet’ ten bir hanım getirdi bizi buraya

‘Kapı orda girin’ dedi.

İyi kalpli Melek:

“Peki içeri girdiğinizde  dilerim o hanım size yardımcı olur;

Sizin iyiliğinizedir bu yol;

Basamaklara yaklaşın” dedi.

İlk basamak, beyaz mermerden ayna gibi parlamaktaydı;

Kendi aksimi gördüm orada.

İkincisi koyu renk, sert kayadan yapılmıştı,

Üzeri çokça aşınmıştı,

Yarıklar vardı.

Üçüncüsü  kıymetli bir mermerdi;

Damardan fışkıran kan kadar kırmızıydı.

Melek orada hareketsiz oturmaktaydı.

Rehberim büyük bir iyilikle beni bu basamaklardan çıkaracaktı.

“Şimdi meleğe yalvar, kapıyı anahtarıyla açsın” dedi.

Hemen diz çöküp, Rahman olan Allah’ın adıyla kapıyı açmasını istedim.

Elimle göğsümü yumrukladım.

Kılıcını çıkardı;

Alnımın üzerine 7 adet P harfi çizdi ucuyla,

“İçeri girince yüzünü yıka, yaraların kapanır” dedi

Kıyafeti toprak rengi,

Elini cüppesinin içine sokup, iki anahtar çıkardı;

Biri altın, diğeri gümüş;

İkisini de denedi; çok şükür kapı açıldı.

“Bu kapıyı açmak maharet ister; anahtar yanlış takılırsa açılmaz”dedi

“Biri daha değerlidir, altın olanı;

Öbürü çok kullanılmıştır;

Daha fazla maharet ister;

Düğümü çözer.

Bu anahtarlar  Aziz Peter’ dendir

Bana demiştir ki;

“Şüpheye düşersen, kapıya geleni al içeri;

Dışarıda bırakmaktansa içeri almak evladır”

Koca kapının kanatlarını gıcırdatarak,

Sonuna kadar açtı.

Girin, ama dikkat edin sakın geriye bakmayın, yoksa yine dışarıda kalırsınız!”

Metellus’ un bekçilğini yaptığı ,

Roma’ nın hazinesini koruyan kapı açıldığında;

Tarpein kayalıkları bu kadar gürültü yapmamıştır.

Kapının açılmasıyla, kayalar gümbürderken,

Sanki, Te deum Laudamus ilahisinin tatlı bir sesle söylendiğini duydum.

Öyle ayakta durup dinledim;

Sanki kilisede org eşliğinde söylenen,

Kelimelerin hepsini duyamadığınız bir

Tatlı şarkı gibiydi.

Gözlerim doldu,

Kelimeler bir var, bir yoktu...

Tarpein kayaları, Roma

 Bu kanto uzun yolculukta  yorulan Dante'nin gecenin ilerleyen saatlerinde uykuya dalmasıyla başlıyor sabahın erken saatlerinde bir rüya görüyor Bu saatlerde şafak sökerken görülen rüyaların çıkacağına inanıyor

Azize Lucia Meryem ananın yanından gelip Dante nin o dik yokuşu tırmanmasına yardımcı oluyor. Asıl Araf bu kapıdan geçtikten sonra başlıyor. Lucia Işık manasına geliyor onun için gün aydınlarnırken ortaya çıkıyor.

Daha evvel gördüğümüz ruhlar uzun müddet beklemek zorundalar bu kapıdan geçmek için.

Son gördüğümüz Tarpei kayalıkları Roma da eskiden hainlerin hapsedildiği zındanlar. Kayaların üzerinden hainler atılıyormuş.

 Daha sonra Sezar zamanında Roma hazineleri burada saklanıyor.  Roma'li bir başka şair Lucan' ın şiirlerinden aldığı ilhamla Dante  burada  Tarpein kayalarını ve demir kapısını kullanmış.

Sezar Rubicon ırmağını ordularıyla geçip şehre girdiğinde bu hazinenin önüne gelip kapısının açılmasını istiyor. Asil bir aileden gelen bekçi Metellus açmak istemiyorç

Sezar kılıcını çekip, giriyor içeri; o zaman demir kapı büyük bir gıcırtıyla açılıp kayalardan gürültüler geliyor.

Dante şiirinde böyle zıtlıklara dikkat çeker zaman zaman İyi niyetle kapının açılmasıyla kötü niyetle zorla açtırılması gibi.

Üç basamağı günah çıkartma olarak yorumluyorlar ilkinde kendisiyle yüzleşiyor aynada görüyor. İkincisinde bir başkasına mesela klisede papaza anlatırken karşılasılan güçlük onun için yıpranmış kaya şeklinde basamaklar

Üçüncü basamağın kırmızı olması alın teriyle canıyla kanıyla kazandığı büyük başarıyı bu zor sınavı geçmeyi temsil ediyor.

*Tithonus Aurora (Safak) la evli, Ay da cariyesi Selena

Dante Divine Commedy

Elif Mat

Yorumlar