Cennet Kanto 20 Açıklamalar

Kartal bir ara konuşmaya ara verdiğinde Adaleti temsil eden Jupiter’ deki ruhlar hep bir ağızdan ilahiler söylemeye başlarlar. Kartal  tekrar konuşmaya başladığında  (hem Adaleti hem Roma Imparatorluğunu -devleti temsil ediyor) ruhları tanıtır :

 “Gözüme bak” der. Bu ruhlar Kartalın gözünden parıldamaktadır.

Gökyüzündeki yıldızlardan bir ışık gösterisi gibi düşünelim bu sahneyi.

Gözünde parlıyor o yıldızlar. Bakış açısı(Perspektif) Komedya’ nın bütününde önemli. Buradaki bakış açısı Adalet.

10. yy da yapılan resimde David beste yaparken görülüyor

Hazreti Davut

İlk ruh Hazreti Davut. Hazreti Suleyman’ ın oğlu. Incilde King David olarak geçen hem peygamber hem devlet başkanı.

Bir önemli özelliği Zebur’ un kendisine verilmesi.

Şarkılar, ilahiler söylüyor, halkı sesiyle tavrıyla imana davet ediyor, Calut’ a karşı büyük zafer kazanmış hayatında geçen önemli olaylar kutsal kitaplarda yer almış.

Komedya’ nın ilk bölümü; açılış kantosunda Dante karanlık ormana girdiğinde yolunu bulamaz; nereye yönelse karşısına vahşi  hayvanlar çıkar- aç bir aslan, dişi kurt ve leopar yolunu keser. Artık ümidini kaybetmişken bir ruh görür. O anda korkuyla:

 "Miserere di me- 

Acı bana; Merhamet et" der.

Latince olan bu ifade (Psalm 51 /Mezmur 51) Hazreti Davut’ un tövbesidir

Allah’ın sevgisiyle merhametiyle kendisini affetmesini istiyor.

Kuran’ da da Sad suresinde 99 Koyun meselesiyle ilgili tövbesi vardır.

Adaletle hükmetme karar verme yargılama konuları.

Dante nin hemen ilk kanto da buna yer vermesinin iki nedeni var Biri hatayı kabul etmeden tövbe etmeden hatadan dönmeden ilerleyemeyeceğimiz ilkesi. Mesela matematikte de bir soruyu çözerken bir satır yanlış olursa o hep öyle gider onu düzeltmeden doğru cevabı bulamayız.

Dante bu yüzden, önce Virgil' in rehberliğinde Cehennem' i geziyor; hatayı günah'ı görüyor; gerçekle yüzleşiyor, sonra sırasıyla Araf 'a ve Cennet' e çıkabiliyor.

İkinci önemi bu bahsetttiğimiz Mezmur' ların şiir tarzında yazılmış olması Dante şiirini yazarken, kendinden önce ki dönemlerde yazılmış şiire şairlere de selam gönderiyor. Virgil nasıl Latin döneminin önemli şairi olarak onun rehberliğini yapıyorsa, Kutsal kitaplar ve Hazreti Davut’ un Mezmurları da dini edebiyat yönünden ona ilham veriyor.

Burada Cennet’te yer alması hem Adaletinin hem de şiirinin ödülü aynı zamanda. Mezmurları hem Allah tarafından gelen ilham hem de Davut un kendi gayretiyle yazılmış olarak kabul ediyor.

Bakış açısı demiştik Araf 'ta -10. Kanto da- dağdaki resimlerde buna yer verildi. Davut Kutsal Sandığı getirdiğinde halkla beraber, neşe içinde dans etti şarkı söyledi, onu yukardan, saray penceresinden izleyen eşi Mishel, bir Kral kızı olarak bunu anlamadı, tepeden baktı. "Sen Kralsın nasıl halka karışırsın?" demek istedi. Olayın önemini kavrayamadı. 

Burada da, ruhlar tepede, kartalın gözünden bakıyorlar ama doğruyu görüyorlar zaten Cennet’ te oldukları için sadece iyiyi düşünüyorlar.

Hazreti Suleyman’a da Cennet'in bir başka bölümünde yer verilmiş idarecilerin en akıllısı denmişti. Onun tövbesi Kuranda yer alıyor.

Trajan'nın Roma'daki heykeli

 Trajan (53 -117 yılları arasında yaşamış)

O bir pagan imparator ama adaleti ve merhametiyle tanınmış. Sonraki devirlerde onun pagan olarak ölmesi ve Cehenneme gitmesi fikrine katlanamayan Papa Gregory Allah’ a çok dua etmiş. Allah Trajan ı bir günlüğüne diriltip imana gelmesine ve Hrıstıyan olarak ölmesine musaade etmiş. Dante nin yaşadığı devirlerde böyle bir efsane uydurulmuş.Onun için Trajan iki tarafı da görmüş bir ruh olarak anlatılıyor. Allah’ ın affediciliğine sınır olmadığı vurgulanıyor.

Hezekiah ve Babil Kralı

Hezekiah

Incil de ismi geçen bir peygamber (krallar bölümünde) ölüm döşeğinde Allah’ a yalvarıyor tövbe ediyor ve istediği kabul edelerek kendisine 15 yıl daha ömür veriliyor.

Dante “acaba dua mı kabul ediliyor, yoksa Allah baştan beri bu planı mı yapmıştı?”sorusunu soruyor.

Konstantine ve annesi Helena

Constantine (272-337 yılları arasında yaşamış

Tarihte Hristiyan olan ilk Roma Imparatoru ve imparatorluğun merkezini doğuya taşıyan kişi Istanbul u yeni bir şehir olarak kuran ve Constantınoplis ismini veren bugünkü Fatih Camii’nin  yerinde, Havariyyun Klisesini yaptıran hükümdar.

Burada Dante onu hem imparatorluk merkezini doğuya taşımakla eleştiriyor hem de Papalara fazla yetki vermiş olmasıyla. Tarihte “Donation of Constantine” olarak bilinen ve sahteliği 15.yy da (Dante’den sonra) kanıtlanmış olan bir dokuman var. Buna göre Constantine, vebaya yakalanmış yapılan tüm tedavilere karşı iyileşememiş en son Hrıstıyan din adamının duası üzerine iyileşmiş hayatı kurtulmuş; bu sebeble imana gelmiş ve “ben sadece devletin hükümdarıyım, esas hükümranlık dini temsilen senin” diyerek Papa ya toprak vermiş, dini yargılama yetkisi vermiş, kendi doğuya çekilerek batının idaresini kliseye vermiş.

Bu sahte dokumandan, en çok istifade eden Dante’ nin zamanındaki Papalar olmuş. Bütün idareyi ele almak istemişler.

Dante bu yüzden yaptığının yanlış olduğunu ama niyeti iyi olduğu için gene de Constantine’nin Cennete alındığını söylüyor.

William 2

William 2 (1153-1189)

 the Good William diye bilinen Sicilya Kralı 1166 1189 yılları arasında hüküm sürmüş Dante nin yaşadığı dönemde Napolı Krallıgı Topal Cahrles  a geçmiş Charles the Lame

Sicilya Krallığı da Frederict 2 ye geçiyor. Halk William ı sevgiyle anıyor ondan sonra gelen krallar dan memnun değil.

Aeneid Manuscripti- 1470 yılından

Ripheus

Kanto nun sürprizi bu dizelerde geliyor. Ripheus Virgil' in Aeneid destanındaki kahramanlardan biri " Truvalıların en dürüstü " diye tanımlanıyor eserde. Dürüstlüğüyle Cennet’ teki en üst yerlerden birinde yer almış. Şimdiye kadar Virgil’ in Hrıstıyanlıktan evvel doğmuş olması nedeniyle Cennet' e giremeyişine üzülürken bu kanto da onun eserindeki bir karaktere yer verdi. Papalara "Cennete kimin gireceği sizin kurallarınıza tabii değil" demiş oldu. Komedya’ nın bir şiir kitabı, edebiyat ve felsefe  kitabı olduğunu vurguladı.