Araf Kanto 6 Açıklamalar

Komedya da 6. Kantolar Siyası kantolar olarak biliniyor. Inferno 6'da Floransa; Purgatory 6'da  Italya ve Paradiso 6 İmparatorluğu anlatmakta..Komedya' nın üç bölümü Cehennem, Araf ve Cennet birbiriyle bağlantılı; herşey bir saç örgüsü gibi bir araya geliyor okurken.

Virgil

*Mantua

Iki şair; iki Mantua’ lı Sardello ve Virgil karşılaşırlar. Farklı devirlerde yaşamışlardır ama aynı topraktandırlar. Sardello ona çok ilgi gösterir

 Virgil ölmeden evvel, kendi mezar taşına ne yazılması gerektiğini dizelerinde belirlemiş:

Mantua’ da doğdum ama Calabria beni aldı

Şiirlerimde silahı (Aeneid)

Sürüleri (Georgics)

Ve kirlari  (Eclogues-secmeler) anlattım demiş.

Bunlar üç şiir kitabı. Son ikisi kır hayatını köy hayatını çiftçilerin hayvancılıkla geçinenlerin nasıl yaşadıklarını neler yapmaları gerektiğini anlatıyor. Roma devrinde savaştan gelince askerlere ödül olarak toprak veriliyor. Bu bir yerde onların emekliliği oluyor. Ama buradan zararlı çıkan o toprakların sahibi köylüler oluyor. Italya'nın verimli toprağını bırakıp nereye gönderilirlerse oraya gitmek zorunda kalıyorlar. Gittikleri yerlerde ya çok soğuk ya çok sıcak ya çok yağmurlu ya çok kurak iklimlerde yeniden hayat kurmak zorunda kalıyorlar.

Aeneid Truva savaşından sonra memleketlerini terketmek zorunda kalan Truvalıların ve kahramanları Aeneas ın yaşadığı zorlukları anlatıyor (Aeneid, Aneas hakkında gibi bir anlam taşıyor.)

Aeneid’in  meşhur dizeleri;

Wars and a man I sing- an exile driven on by Fate.

He was  the first to flee the coast of Troy,

Destined to reach Lavinian shores and Italian soil.

Yet many blows he took on land and sea from the gods above-

Thanks to cruel Juno’s relentless rage-

And many losses

He bore in battle too, before he could found a city,

Bring his gods to Latium source of the Latin race

The Alban lords and the high walls of Rome.

Ayışığında Virgili in mezarı Ressam: Joseph Wright

Şiirin başında yerinden yurdundan olma duygusunu büyük mücadelelerden sonra Italya’ ya varmasını ve orada yeni bir şehir kurmasını anlatıyor.

Kaderci bir yaklaşımı var; bütün bu zorlukları çekti çünkü onun kaderi Roma yı kurmaktı.

Lavinya ile evlenip, Latin ırkıyla Truvalıların bir araya gelmesiyle, Roma  kurulmuş oluyor.

Bütün bu maceralarda, Tanrıça Juno’ nun kıskançlığı da rol oynuyor; Venüs ün oğlu Aeneas’ ı koruma çabaları da.

Divine Komedy ile benzerlikleri var. Çünkü Dante’ ninki de bir sürgün hikayesi. Onun hayatında da kendisini koruyanlar olduğu gibi, kıskançlıkla zorluk çıkaranlar var.

 Aeneas’ ın hikayesi Roma’ nın kuruluşu gibi bir mutlu sonla bitiyor; Dante’ nin sürgünde çektikleri de dünya edebiyatının en önemli yapıtlarından Ilahi Komedya’ yı yazmasına vesile oluyor. Cennet’te son bulmasi, ayni zamanda eserin de mutlu sonu.

Bu kantonun başında bütün ruhlar Dante’ nin yaşayan biri olduğunu anlayınca onun peşinden koşmaya başlıyorlar. Kumarda çok para kazanmış biri gibi hissediyor kendisini.

Virgil’e bakan olmuyor, ilk başta çünkü o da diğerleri gibi ölü. Dante’ den istedikleri- geri dünyaya gittiğinde - bu ruhların ailelerini bulup, onlardan haber vermesi.

Gelecek bölümlerde de göreceğimiz gibi hep bir şans faktörü var; doğduğunuz zamana, hayatın karşınıza çıkardığı engellere veya şanslara göre hayatınız şekilleniyor. Dante’nin şansı,-  klise doktrinine göre -hrıstıyan memlekette doğması, vaftiz edilmesi dolayısıyla Cennet ümidini taşıması, bu yolculuktaki rehberi Virgil’in ise,- bu klise bakış açısıyla -şansı yok; çünki Isa’ dan evvel doğmuş.

Buradaki Haksızlık duygusu; işin şansa bağlı olması, Komedya boyunca Dante’ yi rahatsız edecek.

Cennet 20. bölümde bir surpriz göreceğiz bununla ilgili.

Dante 

Dante bir yerde,- kutsal bir yolculuk, bir hac yolculuğu gibi- anlatmaktayken, Araf’ taki macerasını; şimdi sanki basit bir şans oyunu oynuyorlarmış gibi bir dil kullandı.

Hayatta da böyle insan çeşitli konularda ciddi mücadeleler yaparkan bir an gelir herşey boş gibi görünür. Ya da kaderle, kısmetle, kendi elimizde olmayan faktorlerle bazan olayların şekillendiğini anlarız.

Bu bölümlerde serbest irade konusu da var. Bizim irademiz ne kadar geleceğimize etki ediyor? Hem bir şeye çalışılıp uğraşılıyor, ama olmuyor;” kısmet değilmiş” diyoruz ama ona karşılık; Allah’ta insana serbest irade vermiş oluyor.

Kitapta yazdığı gibi herkes doğru yolda gitmiyor; seçim gene insanların.

Aradaki fark Allah’ ın geçmiş, gelecek ve şu an gibi bütün zamanları bilmesi; aynı anda görmesi- zaman ve mekan- kavramlarının üzerinde  olması.

Bütün bunları ortaçağ filozofları araştırmış ama sonuç hep tartışmalı;( serbest irade var mı, yoksa herşey kader de yazdığı şekilde mi cerayan ediyor?)

Bu kantolara “siyasi kantolar” demiştik. Virgil ile Sardello’ nun birbirini dostlukla kucaklamasından sonra, konu Italya daki iç savaşlara ve aslında “ dost ve kardeş olması” gerekenlerin, birbiriyle kavga etmelerine ve Dante’ nin deyimiyle “birbirlerini yemelerine” geliyor. Bunun en fecisini Inferno’ nun sonunda gördük: Kont Ugalıno kendisini açlığa mahkum eden bir baska kişiyi Cehennem’de yakalamış başının etini yiyordu- gerçek anlamda, lafın gelişi olarak değil. İkisi de Pizza’ lıydı.

Dante'nin Ravenna daki mezari

*Adalet

Diğer yerlerde Adalet kelimesi ciddiye alınır; ceza verilirken düşünülür de verilir; “ ok çekilir ama hemen fırlatılmaz”; yargılama iyi yapılır. Floransa da ise hep “Adalet” denir  ama “oku atmaya cezayı kesmeye; anlamadan düşünmeden hareket etmeye” hep hazırdırlar. “ Adalet”lafı dilde kalır. Belki kendisine yapılan haksızlığı dile getiriyor burada.

Bir işe başvurmaktaki, siyasi göreve talip olmaktaki, amaçları hep, “haksız kazanç, hep kasamızı nasıl doldururuz” kaygısı.

Floransa’ da, iki ayda bir değişen, “dönüşümlü yönetim” varmış o zamanlar; bu yüzden kanunlar devamlı değişiyor.

Italya’ yı eski Roma’nın görkeminde hayal ediyor Dante; “kuvvetli bir imparatorun gelip, bu ayrımlara son vermesini” istiyor.

*Marcellus:  Sezar’a muhalefet etmiş ama affedilmis. Burada Dante siyasi otoriteye muhalefet edenlerin hapse atilmadan yargilanmadan sürülmeden eziyet görmeden muhalefet görevlerini yerine getirmelerinin gerekliliğine işaret ediyor.

.

*Kont Orso’nun akrabaları hep birbirlerini öldürmekten Caina Cehenneminde.

*Alman Albert

 1298-1308 yılları arasında Kutsal Roma Imparatoru olan Albert of Austria

Italya Dante nin zamanında bu Imparatorluğa bağlıydı Ghıbellines Imparatoru destekleyen partiydi Guelps bağımsızlık yanlısıydı.Ama iki tarafta yağmacıydıç İmparator kuvvetli bir otorite kurup Italya yı iyi idare edebilirdi ama o da babası Rudolf gibi, Kuzey eyaletleriyle meşbul olmayı tercih etti. Italya’yı umursamadı.