30 Mart 2018 Cuma

Dante ve Klise



Dante ve Klise
31. bölümde Beatrice' le karşılaşıp kendisiyle hesaplaştıktan sonra 32ç bölümde klise ve siyasetle hesaplaşıyor şairimiz.
Bu bölüm bilmece gibiydi burada biraz çözmeye çalışalım:

 ilk inen kartal Roma Imparatorluğu Hrıstıyanlığın ilk yıllarında Hrıştıyanlara eziyet ediyor onları arenalarda Aslan kaplan gibi yırtıcı hayvanlara atıyor gladyatorlere öldürtüyor işkenceden geçirtiyor kendi pagan inancından vazgeçmiyor
Bunu bir örneği Roma da bir kadının aslanlara atılması aslan öldürmüyor kadını Gladyator gönderiyorlar kılıcı omzunu sıyırıp geçiyor bunun üzerine halkın inanci Hrıstıyanlıktan yana ağır basıyor
En önemlisi "Hazreti Isa' da Roma vatandaşıydı" diyor o dönem Kudus' u Roma idare ediyor ve Pilates Roma adına yargılayıp ,Hazreti Isa' yı carmıha gerdiriyor.

Giderek Hrıstıyanlık yayılınca ilk defa Constantine Hrısıyanlığa geçiyor ve ilk Hrıstıyan imparator oluyor. Hem kendisi hem annesi Helena  Hrıstıyanlık tarihinde önemli yer tutuyor.
İkinci gelen kartal da "Roma İmparaotorluğunu" temsil ediyor Bu sefer, klise devlet korumasına giriyor. Kanatlarını klisenin üztüne açıyor kanadından altın yağdırıyor klise güöleniyor Constantıne İstanbul a gelip İmparatorluğun merkezini buraya taşıyor çünkü pagan sembollerden uzaklaşmak istiyor.
Ayasofya daki Konstantin mozaik tasviri

Bu kantoda 'araba' kliseyi temsil ediyor demiştik; sonraki yüzyıllarda para hırsı, siyasi iktidar hırsı, kliseyi de etkiliyor; manevi değerler yerine maddiyata dönüyorlar; o biriktirdikleri altın gümüş ağırlığıyla klisenin tabanını deliyor; arabanın tabanı iki teker arasından yarılıyor.
Ikı tekerin biri felsefi değerler, biri dini değerlerdi.
Felsefi değerler: Wisdom( akıl ) Justice (adalet) Fortitude( güçlülük, direnç) Temperence (ölçülük Aristo nun herşeyde denge arayan felsefesi)
Dini değerler: Faith( inanç) Charity ( iyilik) ve Hope ( ümit Allah tan ümidi kesmeme) konuları.
Taban delinince oradan bir "ejderha" gelip saldırmak istiyor;püskürtülse de gene etrafta dolaşıyor. Bu şeytan olabilir insanları şaşırtmaya gelen veya Hrıstıyanlığa düşman olarak gördükleri başka herhangi bir şey olabilir.
Sonra bir "tilki" çıkıyor bu( heresy )dedikleri dinden sapma, dini inancın bozulması, ayrılıklar çıkması başka başka kliseler açılması vs.
Agaç: Adem ve Havva' nın meyvasını yediği ve o sebeble Cennet'ten çıkarıldığı ağaç- Bilgi ağacı- İyilik ve kötülük kaynağı diyorlar. Bilgiyi- iyiye de kullanabilirsiniz kötüye de- o anlamda.

Araba ona deydiğinde tekrar yeşeriyor; baharda yeniden doğuş ve Hazreti Isa' nın dirilişini sembolize ediyor.
İlahi Komedya' nın bütününde ölüm ve yeniden diriliş; ruhun uyanışı konusu işleniyor. Anlatılan dönem 1300 yılının Paskalya dönemi.
Ağacın' boynuz gibi' dallarının çıkması,7 günahı temsil ediyor (Kibir, öfke, para hırsı, cimrilik kıskançlık, Oburluk-haram yeme, şehvetin yoldan çıkmasından doğan suçlar.)
Beatrice "ilahi aşkı" temsilen arabanın içerisindeydi sonra o arabanın içinden iniyor yerine yerine para hırsı olan "Papalar" geçiyor Dante' nin devrindeki Papalar Boniface ve Clement 5
Boniface

Bunu arabaya bir zaptedilemez  bir "Orospu' nun" binmesi diye ifade etmiş.
Gözleri para hırsıyla parlıyor, etrafa bakıyor, aranıyor.
Philip 4

Öbür taraftan belalısı var Fransız Kralları özellikle Philip 4 Kliseyi kendi etkisine çekmek istiyor kendi çıkarlarına uygun dini kararlar verilsin istiyor.
Kadın Dante ye baktığında  Italya yı temsilen veya normal bir inançlı vatandaşı temsilen belalısı onu dövüyor ve tutup ağaçların arasına sürüyor.
Clement 5

1304' te Philip, Clement 5 i Papa seçtirmiş ve Papalık makamını Fransa 'nın Avignon bölgesine taşımış.
Dolayısıyla artık ağaçların arasında kayboluyor görünmez oluyor.
Avignon Papa Sarayı

 Dante "Monarchia" kitabında klisenin ruhai işlerle ilgilenmesini siyasete karışmamasını savunmuş ve tabii kitabı klise tarafından yasaklanmış.
Floransa adına resmi görevle Papa'yla konuşmaya gittiğinde de "sen geri dönme" diyorlar ve o sırada Papalığın bilgisiyle Fransızlar, Floransa' ya saldırıyor .Bundan dolayı o dönemlerde Papalığa büyük kızgınlığı var.
Resim Papalığın Avignon a taşınması üzerine Roma' yı yas tutan yaşlı bir kadın olarak tasvir etmiş


Araf Kanto 32
Yorumlar: Elif Mat


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder