Kanto 15
Inferno
Dante Ilahı Komedya
Çeviri ve yorum: Elif Mat
Irmak kenarındaki yüksek taşlı alanda ilerliyorduk
Bu set bir duvar gibi, bizi üstümüze yağmakta olan
alevlerden koruyordu.
Wissant ve Bruge arasında, alçak toprağı denizden koruyan setler gibiydi.
Padua’lılarda, şehirlerini Brent ırmağının taşkınından böyle korurlar.
Mühendis –herkimse
- böyle insa etmişti...
Ormandan
uzaklaşmıştık.
Arkamı dönüp
baksam da; artık seçemezdim ağaçları.
Yanımıza bir
gurup ruh yaklaştı, bize doğru baktılar;
Sanki ay ışığında
karanlık bir yolda,
karşılaştıkları
kişileri tanımaya çalışan kişiler gibiydiler.
Bir terzi iğneyi
ipliğe geçirirken, nasıl gözlerini kısıp da bakarsa;
onlar da bize
öyle bakıyorlardı
Böyle dikkatle
bakarken, içlerinden biri beni eteğimden çekti;
Tanımıştı;
Sen misin? dedi hayretle.
Bu yanmış yüze
dikkatle baktım ben de,
birden yüzü hatıramda beliriverdi;
Eğilmiş yürüyordu,
ben de eğildim öne doğru:
Ser Brunetto!
Siz de mi
buradasınız?
Oğlum! Arzu
edersen, rahatsız etmezsem,
yanımdakilerden bir müddet ayrılayım, biraz
seninle beraber yürüyeyim.
Bunu bütün
kalbimle arzu ederim.
İsterseniz buradaki rehberim de arzu ederse
bir müddet beraber oturalım?
Oğlum, burada kim
durursa ateş yağmuru altında yüz sene yatmak zorunda kalır
Onun için devam
et yürümeye, ben de seninle geleceğim eteğinin hizasından takip edeceğim
sonra yine arkadaşlarımın arasına döneceğim.
Hepsi acı
içindeler;
Alevlerin
arasında kederle yanıyorlar.
O aşağıdan yürüyordu;
ben onun yanına inmeden,
Başım önde
düşünceli yola devam ettim.
'Ömrünün sonu
gelmeden, buraya seni ne getirdi?
Şans mı, kader mi,
kaza mı?
Yanında sana bu
karanlık yolda rehberlik eden kim?"
Yukarıda mutlu
hayatta yoldan çıktım, kendimi bir vadide buldum
Olgunluğa
erişmeden.
Daha sadece dün -şafak
vakti -yanlıştan döndüm.
Bu ruh bana tam o
anda göründü; beni selamete çıkaracak,
bu yoldan geçirerek eve götürecek.
Yıldızını takip
et dünyada bir şey öğrendiysem, senin muhteşem zirveye çıkacağını biliyorum.
Ben de yaşasaydım
ve o günleri görebilseydim keşke,
seni destekler;
Allahın sana bahşettiği başarıya şahit olurdum.
Ama o nankör
kişiler Fisesole‘ den gelenler,
Senin başarına
düşmanın olacaklar.
Tatlı meyva, acı
ağaçta bitmez.
Eskiler,
kıskançlara, kibirlilere, açgözlülere kör der
Onların
adetlerini kafandan sil.
Kaderinde yazılı bu;
iki tarafta sana düşman olacak;
Ama zirveye
erişemeyecekler.
Fiesole‘ liler bırak
bulduklarını domuz gibi yesinler;
Ama güzel bitkiye
erişemesinler.
Floransa
O kötülük şehri
inşa edildiğinde, dağlıların arasında bir kaç soylu
Romalı kalmıştı.
Eğer duam kabul
olsaydı sen hala dünyada aramızda olurdun;
Yumuşak, şevkatli
bir baba oldun bana;
ve her an insanın kendisini nasıl ölümsüz
yapabileceğini gösterdin;
Her zaman aklımda
ve kalbimdesin.
Yaşadığım müddetçe
sana müteşekkir olacağım,
ve hem sözlerim hem de sanatımla bunu
göstereceğim
Benimle ilgili
kehanetin bana daha önce gösterildi.
Onu yazdım ve
gördüğüm zaman Hanım’a göstereceğim
Tabir etmesi için.
Eğer onun
bulunduğu yüksek makama erişebilirsem...
Sana bu kadarını
söyleyebilirim;
Benim vicdanım
rahat
Kaderde ne varsa
razıyım
Bakalım felek çarkını
döndürsün; görelim...
Benim bu sözlerim
üzerine rehberim durakladı;
Bana baktı göz-göze
geldik.
"İyi öğrenmişsin" dedi
Ama ona cevap
vermedim bu kızgın kumda
yanındakilerin
kim olduğunu sormak için
Ser Brunetto ile
yola devam ettim;
"Acaba kimdi, asil
ailelerden olanlar, kimdi tanınmış olanlar?"
"Bunların bazısını
tanımak iyidir dedi
Diğerleri için şimdi birşey söylemeyelim;
Zamanımız az, bu
konuşmayı yapmak için.
Kısaca hepimiz, eğitim almış, kıymetli insanlarız
Yazar- çizer,
bilim adamlarıyız.
Hepimizin suçu
aynıdır.
Prican orada
yorgun üzgün yürümekte
Francesco d’Accorso
burada.
Böyle zavallıları
özlediysen, görebilirsin.
-Kulların kulunun-
sürgün ettiği adam da burada...
Daha çok
söylerdim ama kumun üzerinden yeni bir duman yükselmekte;
Yeni günahkarlar
gelmekte;
onlar yetişmeden ben kendi tayfama yetişeyim.
Benim Hazine’mi hatırla, ben onda yaşıyorum
Daha sana birşey
sormayacağım."
Döndü, Verona’
daki yeşil bayrağa koşan yarışcılar gibi koşuyordu.
Ama kazananlar
gibi değil de, kaybedenler gibiydi...
Verona
Açıklamalar:
Fiseole: Floransa yakınındaki dağlık bölgeç
Sezar’a karşı gelmişler, efsaneye göre Sezar şehirlerini yıkıp Arno ırmağı
kıyısında Floransa’yı kurmuş. Floransa Roma’nın kızı asil bir şehir olarak
tanınıyor. İçindeki halk Romalılar ve kendi şehri yıkılan Fiseole lilerden
oluşuyor.
Brunetto Latini
karmaşayı çıkaranın Dağlılar yani Fiseoleliler olduğunu savunuyor. Kendisini
Dante gibi Romalı asillerin soyundn gelmiş kabul ediyor.
İç savaşta her
iki tarafın da Dante nin aleyhine geçeceği kehanetinde bulunuyor. Siyah ve Beyaz Guelp’lerin.
Hanım: Beatrice
Kulların Kulu: Servant of Servants
Papa Tanrının
Kulları'nın hizmetkarı olarak tanımlanıyor.
Papa Boniface
Bu bölümde hem
klise mensuplarından hem de entellektüeller arasından doğaya aykırı hareket
etmekle Homoseksüellik, tefecilik, kibirlilik gibi günahlardan dolayı
Cehennemin kızgın kum kısmında cezasını çekmekte olanlar var. Papa da bir
piskoposun yeğenini aykırı hayat tarzı nedeniyle sürgüne göndermiş isim
vermeden o ima ediliyor.
Kızgın Kum:
Günahkarlar burada çöldeler ve üzerlerine ateş yağıyor. İşledikleri günahlar
çölde bir şey yetişmemesi ve kısırlıkla özdeşleştiriliyor.
Hazine: Treasure
Brunetto Latini’nin
Fransızca olarak kaleme aldığı Avrupa da yazılmış ilk ansiklopedi olarak kabul
edilen meşhur eseri.
Brunetto Latini
1220 1294 yılları arasında yaşamış Italyan filozof alim noter ve devlet adamı.
Dante onun yanında yetişmiş. Babasının ve Beatrice’in ölümünden sonra onun
elinden tutan felsefeyle uğraşması için teşvik eden kişi olmuş. Dante’nin
Brunetto Latini’ye büyük hürmeti var. Noterlere o devirde Ser diye hitap
ediliyor o da Onun için Ser Brunetto diyor.
Noter o devirdeki
anlamıyla, o devletin en yetkili hukukçusu diyebiliriz. Anlaşmalarda O’nun
imzası var.
Verona’ daki
yarışlar:
O devirde Lent
bayramında yapılan eğlencelerde bir yarış tertip ediliyor, yeşil örtüyü kapan
kazanıyor ve kendisine bir horoz hediye ediliyor.
Ev:
Hristiyanlar için öteki dünyada Tanrıya kavuşma Cennet’e
gitme.
Dante böyle
anlıyor. Brunetto için Floransa’ya dönme.
O da, Dante gibi
sürgün edilmiş, ama geri dönebilmiş.
Dante ise ömrünü Ravenna’da tamamlamış.
