Aquila/ Kartal

Kanto 19

Gözlerimin önünde kartal kanatlarını açtı;

Ruhlar birlik olup bu görüntüyü benim için oluşturmuşlardı.

Hepsi yakut gibi ışıldıyordu.

Güneş öyle bir parıldıyordu ki

Işık ruhlardan aksediyor benim tam gözüme yansıyordu.

Hiç konuşulmamış, hiç yazılmamış birşeyi hatırlamam gerekiyor şimdi.

Hayallerde bile yoktur böylesi.

Gagası hareket etti;

"Ben" ve "Benim" demeye başladı.

Halbuki, " Biz" ve " Bizim" demesi gerekmez miydi?

"Adil olduğum için en yükseğe çıkartıldım;

Sadece emirle,

Dünyada öyle bir hatıra bıraktım ki;
 kötüler bile beni hayırla yad eder.

Yad eder; ama ortaya koyduğum güzel örneği tatbik etmezler."

Pek çok kömür parçasının tek bir ateşi yakması gibi,

O kadar ruhtan da tek bir ses çıkıyordu.

Sevgiyi dile getirmekte hep bir ağız olmuşlardı.

"Değişik kokulardan tek bir 'rayiha'alıyorum" dedim.

"Çok merak ettiğim konuları anlatıyorsun.

Bu sorunun cevabını dünyada alamam.

Allah'ın  Adaleti Cennet'in 'ayna'larına yansır; bilirim.

Siz de bulunduğunuz mevkiden, ne varsa görebilirsiniz o aynalarda

Neyi merak ettiğimi,cevabını senelerdir beklediğimi biliyorsun."

Şahinin avını kapmak için fırlamaya hazır olması gibi bir hareket yaptı.

Boynunu uzattı,kanatlarını çırpttı;

Allahın 'Rahmeti'ni övdü.
Cennet sakinleri ilahi söylemeye başladılar,

"Dünyanın etrafını pergelle çizen sınırlarını belirleyen

Görüneni ve görünmeyeni Yerleştiren;

Yaratıktan sonra damgasını  "mükemmelliğe" vurup durmamıştır.

Yaratıcı kelime (ol emri) yarattığı alemleri genişletmeye

Yaratılanı mükemmelleştirmeye devam etmektedir.

Kibrin ilk örneği (seytan) en üst derecedeyken, daha da oldunlaşmayı bekleyemedi;

Ve olgunlaşmadan düştü.

Yaratılmışların kasesi  küçüktür;

bütün "iyiliği" içine alamaz.

Yaratanın kendisi, kendisinin tek ölçüsüdür.

Biz sadece bir açıdan görebiliriz

Yaratıcı her şeyi görür

İlahi Adaletin tamamını da biz göremeyiz.

Nasıl ki Okyanusun tamamını,
denizin içinde olsak bile göremezsek.
Denizin kıyısındayken bakıp ,
dibini görebilirsin belki ama açıktayken göremezsin.

Gerçek ışık Allah ın Nur' udur.

Bizim gözümüzün ışığı, onun yanında karanlık kalır ve bazan da insanı hataya sürükler.

Hooghly Irmagi Hindistan

Şimdiye kadar pek çok soruna cevap verildi;

"Hindistan' da, ırmak kenarındaki adamı sordun;
 Isa'yı işitmemiş;

 okumamış;
yazmamış...

İyi bir adam- ne yapmış ne etmişse- iyilik için yapmış;

Günah işlememiş; günah konuşmamış.

Vaftiz edilmeden ölmüş;

Kurtarıcı imana kavuşamamış.

Cennete alınmaması reva mıdır?

Cehenneme düşmesi hak mıdır?

Iman etmemiş olması kendi suçu mudur?

İlahi Adalet nerede?"

Böyle dersin ama senden kilometrelerce uzak bir diyarda

 yaşayanlar için hükmetmek senin haddine midir?

Sen daha ayağının altındakini göremiyorsun!

Insan kutsal kitabı okumadan bu sorulara cevap veremez."

Leylek yavrusunu beslemek için havada döner durur.

Yavru  da yuvadan ayrılmadan, anneyi bekler gözleri havada.

Ben de öyle havadaki kartala bakıyor cevap arıyordum.

"Benim söylediklerimi sen anlayamazsın" dedi.

"Tanrının Adaleti insanın zekasıyla kavrayabileceğinden fazladır"

Kartalı oluşturan ruhların dansı bitti.

Hala Roma‘ya onur veren formda kaldılar.

"Buraya ancak Isa’ya inanlar yükseltilir" dediler.

Ama " Isa", "Isa" diyenlerin çoğunun,

Mahşer günü Hazreti Isa' dan ne kadar uzakta olduğunu göreceksin.

Fakat Etiyopyalılar yanında olacak

Sağından solundan yanına gelecekler.

Kitap önlerine açıldığında Persler ne diyecek?

Albert 1 Alman Krali 1255- 1308

Hesap görüldüğünde;

Albert'ın yaptıkları yazılacak.

Bohemya’ yı çöle çevirdi.

Philippe the Fair- Fransa Krali

Seine nehri de yazılacak

Philip in yaptıkları

 savaşı finanse etmek için

Paranın değerini dürürmüştü

Sonunda ölüm- domuz suretinde- göründü ona.

Deli Iskocyalı ile Aptal Ingilizden de hesap sorulacak; sınırlarını bilmediler

(Iskocya ile Ingilterenin sınır savaşları)

Ispanyollarla Bohemya' lıların gösteriş severlikleri;

Ne kıymet bildiler, ne de bilmek istediler.

Charles the Lame

Kudus un topalı

(Charles the Lame- sadece ismen Kudus Krali oldu)

Iyiliklerinin karşısına 1 yazılacak

Kötülüklerinin M  (Binlerle ifade edilecek)

Frederict 2

Anchises' in öldüğü adada (Sicilya)

Bekçiköpeği beklemekte şimdi.

(Frederict 2)

Günahları kitaba sığmaz ancak kısaltmalarla veya işaretlerle yazılabilir.

King James of Aragon

Amcası ve kardeşi de öyle;

Aileyi rezil ettiler;

Tacı da...

Norveç Kralı Portekişz Kralı ve Rasckiya  (Sırbıstan) Krali;
hepsıide Venedik altınını görünce yoldan çıktılar!

Macaristan  keşke hep şimdi ki gibi mutlu kalabilse.

Tudela Ispanya

Navarre  keşke dağlarını koruyabilseydi;

 askerle çevirseydi de Fransızların eline düşmeseydi.

Fransanın kralı hayvan sürüsüne dahil olamayacak kadar küçük

 ancak  yanlarindan yörelerinden dolaşıp sebeblenecek....

Joan of Navarre

Mars'tan Jupiter'e

Kutsal ayna (Büyükbabanın ruhu) kendi düşünceleriyle başbaşa kaldığında,

ben de kendi acı- tatlı düşüncelerime dönmüştüm.

Bu kutsal yolculuktaki rehberim;

"Artık mutlu şeyler düşün;

 Biliyorsun benim yerim-her zorluğu kolaylaştırana-yakındır."

Dali

Ruhumun sevgili yardımcısına döndüm;

Onun gözlerinde gördüklermi anlatamam!

Hem anlatamam hem de

Burada gördüklerimizi daha sonra hatırlamamıza imkan yoktur-
Allah ın izni olmadıkça-.

Sadece hissettiğimi söyleyeyim;

O gözlere bakınca diğer bütün arzular beni terketti.

Tanrının Nur' u o kutsal yüze aksetmişti.

Ve ben, varacağım kutsal yerden başka bir şey düşünemez olmuştum.

O kadar güzel bir gülüşü vardı ki;

Bana "o tarafa dön ve dinle;
 Cennet benim gözlerimden ibaret değil" dedi.

Dünyada olduğu gibi burada da gözler ruhun aynasıydı.

Ve Kutsal ışığa dönüp baktığımda, onun bana söylemek istediklerinin,

henüz bitmemiş olduğunu okudum yüzünden.

"Bu gezegende,bu hep yeşil ağacın altında,

Sana göstereceğim ruhlar var!

Haç'ın kollarına bak;

Şimdi onların isimlerini sayacağım sana;

Joshua (Yusa Peygamber) der demez , hatta onun sesi kulağıma varmadan,

 Haç'ın içinden bir ışık hüzmesinin yıldırım gibi geçtiğini gördüm.

Maccabee

Maccabee' in ismi söylenince bir başka ışık hüzmesi kendi etrafında döndü

Şahincilerin kuşlarının hareketini delici bakışlarla gökyüzünde seyretmesi gibi ben de

Charlemagne ve Roland isimlerinin söylenmesiyle hareketlenen iki yıldızı takip ettim

Charlemagne (742-814 yillari arasinda yasamis)

Sonra William of Orange ve Rinoard geçti

Duk Fodfrey ve Robert Guıscard onları takip etti.

Haç'ın dibine kadar inip de benimle konuşan ruh,

Bunun üzerine tekrar yukarı süzülüp eski yerini aldı.

Ve koroyla birlikte ilahiler söylemeye devam etti.

Tekrar sağıma döndüm,

Beatrice' den bir işaret almak için.

Şu anda gözleri eskisinden de daha çok parlıyordu.

Hiç görmediğim kadar güzelleşmişti.

Herzaman iyilik yaparak, olgunlaşan bir adamın yükselmesi gibi,

ben de birden kendimi büyük bir hızla tekrar yükseliyor buldum.

Kızıl gezegenden ayrılarak, beyaz gezegene- sekizinci durağımıza- gelmiştik.

Ne sıcak,ne soğuk- ılıman- gezegene,

Burada alfabenin harfleri parlıyordu.

Kelimeleri oluşturarak, konuşmamızı sağlayan harfler;

Ovadan birden havalanan kuşlar gibi;

Gözümüzün önünde parıldayan harfler oluştu:

D

I

L

Şarkılar söyluyor dans ediyorlardı;

Sonra biraraya gelip kelimeleri oluşturdular

Sanki benim için konuşuyorlardı

Önce:

DILIGITE IUSTITIAM

sonra:

QUI IUDICATIS TERRAM

"Love justice you who rule the earth"

Yönetenler Adaleti Sevin!

Sonra sanki beşinci bir kelimeymişcesine,

 Son M harfinde durup ışıldadılar.

Bu yazılar gökyüzünde oluşmuş ışıklarla;

Jupıter de onların etrafında gümüş renginde parıldıyordu.

Yazıların altın rengi Jupıter'ın gümüşi rengini gölgeliyordu

Bütün ışıklar geldi;

M harfinde toplandı      

M Roma Kartalına dönüşüyor

Şarkılar söylenmeye başlandı

Yanan kütükleri dürtünce binlerce kıvılcım etrafa yayılır ya

-Eskiden bazı saflar bundan bir mana çıkarırdı-

O kıvılcımlar gibi binlerce ışık pırıldadı;

O ateşin içinde bir kartal silueti gördüm

Alemleri nakş edene ilham gerekmez;

O tek nakşedicidir;
Tek liderdir.

Kuşlar yuva yapma ilhamını ondan alır.

M' nin yanında diğer ışıklar zambak oluşturdular

Fleur de Lis- Fransa' nın simgesi

Ey güzel yıldız;

Adalet buradan senin tacından kaynaklanıp dünyamıza ulaşıyor

Bunu bana ne de güzel gösterdin.

Seni yaratana dua ediyorum;

Seni ilk harakete geçirene;

Mabette ticaret yapanlara karşı yükselen öfkeyi hatırladım.

O mabed ki duvarları kanla ve şehitlerin acısıyla örülmüştür.

Dünyada yanlışa sapanların islah edilmesi için yakarıyorum

Eskiden savaşlar vardı kılıçla yapılan;

Şimdi kılıçla yapılmıyor savaş!

Allah'ın kimseye yasaklamadığını,
Yasaklayanlar var!

Aziz Peter ve Aziz Paul' u hatırlayın

Onlar hala aynı şeyleri vaz ediyor.

Belki diyorsunuz ki;

O Aziz' in imajını seviyorum

Yalnız yaşayan ve Allah yolunda başını feda etmiş olan azizin.

Sonra da diyorsunuz ki ne Balıkçıya (Aziz Peter); ne de Aziz Paul' e aldırmam!

Üzerinde St, John un Yahya Peygamberin resmi olan Floransa Florini 1303 yılı

 Mars kızıl gezegen olarak savaşı temsil ediyordu Burada büyük savaşcılar olarak Hazreti Musa dan sonra başa geçen ve kavmini Vaadedilmiş topraklara götüren Hazreti Yuşa )Joshua anılıyor öncelikle. Daha sonra Judas Maccabaeus Israillileri Suriyelilerin zulmuınden kurtarmış tarihte.Sonra Endülüste Müslümanların Ispanya'dan sürülmesini sağladığı ( Ispanyanin bir kismindan) ve kliseyi kurtardığı için Avrupalıların kahraman saydığı Charlemagne; onun yeğeni Roland ve diğer Hrıstıyan dünyasının kahramanları sayılıyor.
Mars aynı zamanda antik çağda savaş Tanrısının ismi.

Buradan Jupiter' e yükseliyorlar. O zamanki anlayışa göre her bir gezegene yıldız diyorlar ve hepsi Cennet te bir yeri temsil ediyor. Jupıter aynı zamanda aklı ilmi ve adaleti temsil ediyor. Çok sıcak değil çok soğuk değil akl-ı selimi simgeliyor aynı zamanda Öfkelenmeden sinirlenmeden aklı başında olarak karar verebilmeyi.
Her bir üst basamağa çıktıkça Beatrice daha da güzelleşiyor Dante de öğrendiklerinden daha da feyz alıyor.
sonra harfler çıkıyorç Dante çağımızda yaşasaydı herhalde sinema yönetmenliği de yapardı. Harfleri bir ışık gösterisi yaparcasına tasvir ediyor ve onların gelip dizilmesinden manalar oluşuyor.
Ortaya çıkardıkları Latince cümle hem yönetenlerin adaletle davranmasını hem de Kainatın gerçek yöneticisi olan Yaratan' ın Adaleti sevmesi Adil olması Adaletle hükmetmesi anlatılıyor.

En sonunda M harfi bir bakışa göre Kartal şeklini alıyor Roma Imparatorluğunu temsil ediyor.
Fransanın sembolu zambak ortaya çıkıyor ve Fransa nın da Imparatorluğa katılması arzu ediliyor. Dante Monarchia eserinde bütün Avrupa yı tek devlet olarak görmek istiyor.
M harfi aynı zamanda buna da işaret ediyor.
Papalığın uygulamaları eleştiriliyor insanları şehirleri ülkeleri önce aforoz ediyorlar ayin yapamazsınız diyorlar halk telaşlanıp aforoz edildik Cennet' e gidemeyeceğiz deyince de para karşılığı af ediyorlar. Bunu bir ticaret haline getirmişler. Bu Dante tarafından ağır bir şekilde eleştiriliyor.
Floransa' nın simgesi Roma devrinde Mars idi. Şehirde, Savaş Tanrısı Mars' ın heykeli vardı. Bu sonraki iç çekişmelere savaşlara da işaret ediyordu; bir kehanet gibi. Daha evvelki bölümlerde bu anlatılarak haklı savaşlarla -onlara göre hakli-haclı seferleriyle arasındaki fark gösterildi.
Daha sonra Floransa' nın sembolu St John -Yahya Peygamber -oldu; onun adına klise ve vaftizhane yapıldı .
"Bu papazlar St John' u seviyoruz derken, aslında- imajını- seviyorlar" diyor Dante; yani Floransa Florini'ni cünkü paranın üzerinde Aziz Yahya resmi var.

-Mabette ticaret yapanlar
Kudus'te Mabed'e kurban getirme adeti var. Oraya getirilecek kurbanlik hayvan veya bağışlanacak başka malların fiyatlarını tüccarlar arttırıyorlarmış. Buna kızan Isa Peygamber Mabede gidip,burada ticaret yapılmaz diyerek tüccarları kovuyor.
İncil'de Matthew 21:12-13

Jesus entered the temple courts and drove out all who were buying and selling there. He overturned the tables of the money changers and the benches of those selling doves.

"It is written," he said to them, "'My house will be called a house of prayer,' but you are making it 'a den of robbers.'"

 Cennet

Kanto 18

Çeviri ve Yorum: Elif Mat

Kehanet

Phaethon’ un annesi Clymene’ ye koşup

 şüphesini sorması gibi;

Ben de Beatrice' e ve o Kutsal Işık'a koşuyordum.

"Gönlünün arzusunu söyle" dedi Beatrice.

"Ruhunda olanı görelim;

Aslında biliyoruz, senin söylemene gerek yok  

ama, yine de kendi ağzınla susuzluğunu beyan edersen,

Senin kabin doldurulacaktir burada."

"Benim kökenim" diye hitap ettim  Büyükbabama;

"Siz çıkmış olduğunuz yüksek mertebeden,

 hem geçmişi hem geleceği görebiliyorsunuz

Bana söyleyin o zaman;

Virgil' le beraberken hem tırmanışta ( Araf 'ta)

Hem de ızdırap vadisine  inişte;( Cehennem' de)

 bana geleceğimden haber verenler oldu;

Acı şeyler söylediler.

"Kaderin sillesini yedim, bir kaç kere ama kendimi 'yere sağlam basıyor' sanıyorum.

Şimdi siz söyleyin,  gelecek ne getirecek bana?

Ne olacağını önceden bilirsek,

 biraz hazırlıklı olabiliriz alacağımız darbeye."

Verona

"Irmaktan aşağıya doğru yol almakta olan gemiyi

insanlar kıyıdan seyreder ama

Gemi seyredenlerin sayesinde  gitmemektedir.

Biz de, buradan geleceği görebiliyoruz

 ama ne olacağı bizim elimizde değildir" dedi büyükbaba.

"Kaderinde ne yazıyorsa o' dur.

Sana neler olacağını görebiliyorum şu anda.

Hippolytus Atina’ yı- üvey anne- yüzünden terk etmişti.

Sen de Floransa’ dan ayrılmak zorunda kalacaksın.

Senin Floransa' dan sürgün edilmen için gerekli karar

yazılmıştır.

Hazreti Isa' nın hergün, alınıp-satıldığı yerden çıkmıştır. 

(Papalıktan)

Papa Boniface

Gene suç- suçtan asıl zarar görene- yüklenecektir.

Iftira atılacaktır.

Ama intikamı alınacaktır.

En çok sevdiklerini bırakacaksın;

Sürgünün ilk acısı budur.

Başkasının ekmeğinin ne kadar acı,

ne kadar tuzlu olduğunu göreceksin.

Başkasının merdiveninden inip- çıkmanın

 zorluğunu da.

Bu   yola beraber yuvarlandığın kişilerin kurnazlığı,

 içten pazarlılığı  da cabası.

Sana karşı deli gibi  davranacaklar;

 kıymet bilmeyecekler, küfürbaz olacaklar.

Ama sonradan senin değil, onların başı öne eğilecek.

Utançtan kıpkırmızı olacaklar.

Senin yalnız olman, onlara karışmaman en iyisidir bu dönemde.

Tek kişilik bir parti!

İlk durağın, ineceğin ilk han, ilk koruyucun onurlu Lombard' ın evi olacak.

(Verona Dükü Scaligeri)

Merdivenlerin başında,  kutsal kartal olan ev.

Sana o kadar iyi ev sahipliği yapacak ki; sen sormadan verecek ihtiyaçlarını.

Ötekiler sorunca verecek.

Onun yanında, doğumunda bu kuvvetli yıldızın (Marsın) 

etkisini almış olanla da tanışacaksın.

(Francesco Can Grande- Verona Dük'ünün oğlu)

Yaptıklarıyla tanınacak;

Şimdi kimse tanımıyor çünkü yaşı genç

Sonradan çok çalışacak

Cömertliğyle meşhur olacak

Düşmanları bile 'hakkını' verecek.

Ona güven, onun hediyeleri değişime yol açacak;

Zengin fakir yer değiştirecek.

Söylediklerimi aklında tut; ama sır olarak sakla; kimseye söyleme.

Komşularını kıskanma; onların cezalandırıldığını görecek kadar uzun yaşayacaksın."

Palazzo Cangrande Verona

"Şimdi çok iyi anladım dedim

  Zaman -bana bir sille atmak için- hızlandı.

Benim için geleceği görüp hazırlanmak iyi olacak

Sevdiklerimden ayrılacağım ama dizelerimle,

Sonra gelecek olanlara yakın olacağım.

Cehennem kuyusundan çıkıpta, kutsal dağı tırmandığımda,

 güzel hanımla karşılaştım.

Onunla beraber buralara geldim.

Cennet' te yıldızdan yıldıza gittim.

Gerçeği söylemek bazan acıdır ama

Gerçeğin dostu olmazsam ,

sonra gelecek olanlarla bağ kuramam.

Onların dünyasında yaşayamam."

Işık, güneşe tutulmuş, altın bir ayna gibi parıldadı, ve cevap verdi:

"Kararmış vijdanlar, senin anlattıklarını sert bulabilir;

Kendi yaptıklarından, veya başkasının günahından, utanç duyabilir.

Ama sen doğruları anlat;

Gerekiyorsa, yaraları kaşı;

Acı ilaç gibi sözlerin, 

önce ağızlarını yaksa da, sonradan ruhlarına şifa verecektir.

Ruzgar-en sert- tepelerde eser,

-En sert- darbeyi zirveye vurur,

Bu onur da sana yeter,

Bu yükseklerde; tırmandığın dağda ve indiğin çukurda

sana gösterilen kimseler,

Ölümlüler dünyasında tanınır,  bilinir

Senin bu yükselen çığlığın;

 en yüksek tepeye vuran rüzgar gibidir- en şiddetlisidir.

Ama göreceksin, bu sözlerin sana onur katacak.

Okuyucunun inanması için görebilmesi lazım çok gölgede kalan

Gizlide kalan konuları bilemez anlayamaz

İnsan bilmediği argumanı da destekleyemez."

Soave Kalesi

 Bakara Suresi

 155 Yemin olsun ki sizi korku, açlık; mallardan-canlardan-meyvalardan eksiltme türünden bir şeyle mutlaka imtihan edeceğiz. Sabredenlere müjdele.)

156  Onlara bir ıstırap gelip çattığında şöyle derler: "Biz Allah içiniz ve sonunda O'na dönüp gideceğiz."

157  İşte böyleleri üzerine Rablerinden selamlar, bereketler var, bir rahmet var. İşte bunlardır iyiye ve güzele ermiş olanlar.)

Cennet

Kanto 17

#Dante

Ilahi Komedya

Çeviri: Elif Mat