29 Ekim 2018 Pazartesi

Aziz Francesco' nun Hayatı


1182-1226

Assisi



Aziz Francis Italyanca adıyla San Francesco d’Assisi Italya’nın Asisi şehrinde 1182 yılında doğmuş Babası kumaş tüccarı, annesi asil bir aileden gelen bir hanım. Doğduğunda babası, Fransa' ya seyahatteyken, annesi ona 'Giovanni' ismini veriyor; babası  seyahatten döndüğünde ismini Francesco olarak değiştiriyor -Fransız manasına- Fransızcadaki Francois ismi gibi .Bu ismin aynı zamanda 'dürüst' ve' özgür' manaları da var.
Gençliğinde zengin hayatı yaşıyor; yakışıklı ve iyi giyinmeyi, eğlenmeyi, Fransayı, Troubadur şairlerini, şarkıcılarını seven bir genç. Bir gün kumaş satarken, bir fakir kendisinden para istiyor, bu durumdan duygulanan genç adam, o akşam işi kapatıp, cebinde olan bütün parayı bu fakire veriyor. Arkadaşlarının alayı ve bütün günün 'kazancını' fakire sadaka olarak vermesi nedeniyle babasının azarıyla karşılaşıyor.
Italya'daki iç savaşlara dahil oluyor. 1202 yılında Perugia' ya karşı savaşıp, bir sene esir kalıyor, Hastalanıyor,zor bir dönem geçiriyor. Esaretten kurtulup, memleketine dönünce, gene eski rahat yaşamına dönüyor. 
Gene başka bir savaşa katılacakken, kendisine bir vision görünüyor ve vazgeçip Assisi’ ye geri dönüyor; artık dünyevi şeylerden elini, eteğini çekip, kendisini dine veriyor.  Arkadaşları "ne zaman evleneceksin?" deyip, onunla alay ettiklerinde "Benim evleneceğim kız hepsinden güzel" diyor (Fakirliği kastediyor)
Geçen bölümün adı Francesco e Poverta idi. Daha önceki inferno bölümünün okuyucuları hatırlayacaktır; Orada Francesca ve Paolo' nun aşkı konu edilmişti (Francesca kadın Paolo erkek ismiydi )
 Burada Poverta fakirlik bir kadın gibi  tasvir ediliyor Lady Poverty olarak adlandırılıyor.
Buradaki aşk, ilahi bir aşk 'Allah rızası' için, Aziz Francesco, hayatını 'fakirlere yardıma' adıyor.
Bu dönemde Roma’ ya 'hac' yolculuğuna gidiyor; kendisinin daha çok aydınlanması için dua ediyor, dönüşte Assisi’ ye yakın San Damian klisesinde (küçük bir şapel) kendisiyle Isa' nın konuştuğu, "kilisem yıkık, dökük tamir et" dediği hissine kapılıyor. Hemen gene kendi dükkanlarından para getirip, tamir ettirmek istiyor kiliseyi, "babasından habersiz  aldığı parayı" rahip kabul etmiyor, o da kızıp yere atıyor altınları, Babadan kaçmak için bir ay mağarada yaşıyor, sonunda aç, bilaç dönüyor,
Bunu öğrenen baba ikinci defa öfkeleniyor bu sefer onu evlatlıktan red ediyor," daha mirastan da pay alamayacaksın" diyor; bütün parasını kliseye vermesini istemiyor. Francesco memnuniyetle kabul ediyor bu ayrılmayı; o da babaya karşı itaat etmek zorunda kalmayacak baba da ona karışmayacak. Hatta klise duvar resimlerinde, çıkarıp üzerindeki zengin giysilerini, babasına vermesi ve sonra köylülerin giydiği basit bir kıyafeti giymesi var.

Manastırlarda, mutfakta çalışıyor, rahiplerin yardımıyla yaşıyor, insanlardan "taş" isteyip, şapeli tamir etmeye çalışıyor; cüzzamlıların bakımına yardım ediyor.
Daha sonra, onun yolundan gidenler oluyor, 11 kişilik müridi oluyor (12 rakamı) papadan kendisine izin verilmesini istiyor. Resmen papaz olmuyor ama kardeslik cemiyeti kuruyor. PapaInnocent müsade ediyor.
Kendi gurubuna katılan bir zengın kadın dolayısıyla, kadınlar manastırını da kuruyor; üçüncü olarak evini barkını terkedip, onlara katılmayan, ama destekleyenler için bir ayrı gurup kuruluyor. Dördüncü olarak da Kudusteki Saint Francıscan Klisesi.

Italya dışında da vaaz vermek istiyor, birinde Dalmaçya' ya gidecekken hava durumundan dolayı dönmek zorunda kalıyor; diğerinde Fas' a gidecekken, hastalık yüzünden Ispanya' ya dönüyor.
 Sonra Beşinci haçlı seferine katılıyor
Ikı ordu arasında savaş oluyor, savaştan sonra dört hafta ateşkes ilan ediliyor; Mısır Sultanı Al Kamil' e gidip, dini tebliğ yapmak ve barışı sağlamak istiyor, amacı müslümanlari Hrıstıyanlığa davet etmek. "Gidemezsin müslümanlar seni öldürür" diyorlar; "o zaman şehit olurum" diyor; yine de müslümanların yanına gidiyor
Al Kamil onu iyi karşılıyor, misafir ediyor, sonra müslümanların Hrıstıyanlığa geçmeyi kabul etmediklerini görunce,- sağ, salim- gene Hrıstıyan tarafına dönüyor.
Al Kamil'le görüşmesi

Al Kamil (1177-1238) Selahaddin Eyyubi'nin yeğeni. Belki bu görüşmenin etkisiyle, daha sonra Kudus’ te Franciscan Klisesinin açılmasına izin veriliyor; bugun de Papalığı Kudus'te onlar temsil ediyor.
Dante de Francesco' nun kurduğu dini cemiyete yakın, hem fakirleri koruması, hem papalığı, para ve güç düşkünü olmakla eleştirmesi bakımından seviyor. Onun faaliyeti şapeli tamir etmenin ötesinde kliseyi manevi yönden de daha iyiye götürme olarak anlaşılıyor.
Bunun yanında müslümanlarla savaş değil diolog yoluna gitmesini de takdir ediyor. Bu sebeple 11. Kanto'da  Thomas Aquınas'ın ağzından Francesco' nun hayatı anlatılıyor.
Ölümünden sonra, Asisi 'nin ve Italyanın ve başka bazı yerlerin Koruyucu Aziz'i olarak kabul edilmiş San Francisco' nun ismi de Francesco' dan geliyor.
Hayvanları sevmesi, kuşlara da onları da bir ummet kabul edip, vaaz etmesi,  Ay'ı Güneş'i,  yaratılan herşeyi, doğayı sevmesi onun özellikleri arasında. Dünya hayvanlar gününün kutlanması o gunde kliselerde hayvanlar için de ayin yapılması gene Aziz Francis' in öğretilerinden kaynaklanıyor.


*Al Kamil, (Kamil bin Adil) batıda Meledin adıyla tanınıyor, 1. Adil' in oğlu. Resımde Kutsal Roma Imparatoru Frederico ile beraber.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder