Sorular

  CENNET 7

Hosanna, sanctus Deus sabaoth,
superillustrans claritate tua
felices ignes horum malacoth!”

 

Justinyen ve etrafındakiler,

Kendi müzikleri eşliğinde,

Şarkılar söyleyerek, dans ederek gözden kayboldular.

Hayretler içinde kalmıştım;

Içimden bir ses “durma; yanındaki güzel hanıma sor” diyordu

 

Soramadım, başımı önüme eğdim;

Beatrice anladı, gülümsedi;

“İntikamın, intikamı niye cezalandırılıyor?“ diyorsun, değil mi?“ dedi

 

Doğmamış adam (Adem)

Hem kendisini hem kendinden sonra gelenleri günaha soktu;

Bundan dolayı cezalı kaldılar yüzyıllarca;

Ta ki Kelimetullah dünyaya gelene kadar.

 

Ona yapılan insani yönü içindir.

Allahın izniyle olmuştur.

O yapılandan yer sarsılmış; gök açılmıştır.

(çarmıha gerilme hadisesi)

 

Bu yapılanın intikamı da ilahi adalet tarafından takdir edilmiştir.

(Romalıların Kudüs‘ ü yerle bir etmeleri)

 

Gene de aklında sorular var;

Kafan karmakarışık, düşünce üstüne düşünce,

 düğüm üzerine düğüm,

 

Ne dediğimi anladın ama Tanrı‘ nın bizim kurtuluşumuz için

 niye böyle bir kader yazdığını merak ediyorsun.

Aşk ateşinde pişmeden herkes sadece akıl yoluyla bunlar anlaşılamaz.

 

 

Bu sonsuza kadar bir iyilik yolu açtı bize;

Tanrının iyilik mührü bir defa vurulunca, bir daha yokolmaz; silinmez artık.

Bu iyilikle Tanrıya daha çok yaklaştık.

Günah insanın özgürlüğünü hükümsüz hale getirir.

Tanrı‘ dan uzaklaştırır.

Asaleti kalmaz,

Nuru söner.

Günah ruhunda boşluk bırakır.

Onun yerini iyi amellerle doldurursa tekrar saygınlığına kavuşabilir.

Kötülükten uzak durur.

Kurtuluşun yolu Allahın merhamet etmesiyle, affı ile olur.

Bazen de kişinin cezasını çekmesi; kefaretini ödemesi gerekir.

 

İnsanın itaatsizlik ederek varmak istediği nokta o kadar yüksekti ki;

Ne yaparsa yapsın, nasıl kefaret öderse ödesin,

 tek başına kendi gayretiyle kurtuluşa erişemez.

 

Onun için böyle takdir edilmiş;

Sen gene de diyorsun ki;

 Su var ateş var hava var toprak var;

Bunların hiçbir zaman bozulmaması lazımdı.

Bütün her şey maddeden yaratılmıştır.

 

Sana Tanrı tarafından ruh üflenmiştir.

İyiliğin merkezinden üflenen ruh dolayısıyla

Hep geri Tanrı’ya, o ilahi aşka dönmek istersin.

Bunu hatırla tekrar dirildiğinde;

 

Bedeninin de Havva Anamız ve Adem babamızla

 Aynı malzemeden yapılmış olduğunu da hatırla…

Şüphe- Salvador Dali'nin bu bölüm için yaptığı çizim. Kafasındaki o derin şüpheyi çok güzel vermiş. Ağaç figürleri de Adem'le Havva'nın Cennet'ten kovulmadan önce yaşadıkları yeri gösteriyor gibi.

 

YORUM

 

 

Justinyen ve diğer ruhlar ilahi söyleyerek oradan ayrılırlar. Dante nin aklında bir soru daha vardır, fakat cesaret edip soramaz.

Cennet’te ruhlar aslında Dante söylemese de ne düşündüğünü anlıyorlar. Bu yüzden Beatrice anlamıştır soruyu ve cevap verir.

Dante intikamın nasıl haklı olduğunu sormak istemektedir. İntikamın intikamı nasıl oluyor demek istemektedir.

Hosana İbranice Kurtarıcı veya Kurtar Bizi gibi anlamlarda kullanılıyormuşü Yunanca ve Latinceye sonra diğer batı dillerine de geçmiş bir sevinç nidası hayret nidası olarak da kullanılıyor. İncil’de Hazreti İsa’nın Kudüs’e girmesinde halk sevinçle söylüyor bu sözü.Hoşana Rabb’İn adıyla gelene övgüler olsun sözü geçiyor. Bir de bu ilahi var.

 

 

Hosanna." "Hosanna holy God of Sabaoth, abundantly illumining

with thy brightness the blessed fires of these kingdoms."]

 

 

Cennet’in 7. Kantosu Latince ve İbranice karışık olarak, Justinyen’in duasıyla başlıyor.

Hristiyanlıkta bir ilk günah fikri var. Hazreti Adem’in elmayı yemekle haddi aştığına serbest iradesine sınır koymadığına inanıyorlar.

Bu yüzden Cennet’ten kovulmuş ve kendisinden sonra gelen insanlar da dünyaya günahkâr olarak gelmişler.

Gene Hristiyanlık inancınca Hazreti İsa’nın dünyaya gelmesi, Tanrının ete kemiğe bürünmesi olarak anlaşılıyor ve Dünyaya gelmesinin amacı insanlığı bu ilk günahtan kurtarmak oluyor.

Çünkü insanlık günahkâr olduğunda kendisini Tanrı’dan uzaklaştırmış oluyor.

Çarmıha gerilme hadisesini de yorumlamakta güçlük çekiyorlar. İsa’nın hem Tanrı hem insan vasfı vardır. İnsan vasfının cezalandırılması bu ilk günahtan dolayıdır. Cezalandırıldıktan sonra yani çarmıhta gerildikten sonra bu ilk günah affedilmiştir diyorlar. Bu nedenle Hristiyanlardan sık sık “O bizim günahlarımız için öldü” sözünü duyarız.

Peki Tanrılık vasfı da var. Hazreti İsa’nın çarmıha gerilmesini o zaman nasıl açıklayacağız diye kendi kendilerine sorduklarında bunun Yahudiler tarafından işlenmiş bir günah Tanrıyı öldürmek- deicide olduğunu söylüyorlar.

İnsanlık vasfıyla çarmıha gerilmesi hadisesinin Tanrı’nın insanları ilk günah dolayısıyla Hazreti Adem’in elmayı yemesi sebebiyle günahkâr olan insanların cezalandırılması olduğu ve bu sebeple adil bir ceza olduğunu Çarmıha gerilmesinin hem Yahudileri hem de Tanrı’yı memnun ettiğini söylüyorlar.

“Peki o zaman Tanrı niye insanların bu günahını temizlemek için böyle bir yol seçti?” sorusu geliyor gündeme. Dante’ de bunu anlamıyor.

 

Beatrice buna karmaşık bir cevap veriyor. Tanrı’nın insanı aracısız olarak yarattığı bunun için insanın şerefli varlık olduğu ama ilk günahla bu lekesiz halini kaybettiğini anlatıyor. Tekrar günahsız hale dönmesi Tanrı’nın müdahalesi olmadan mümkün olamayacağını söyleyerek çarmıha gerilme olayını Dante ’ye anlatmaya çalışıyor.